Saturday, July 25, 2020

One World, One Fight... ကမ္ဘာတစ်ခု၊ တိုက်ပွဲတစ်ခု

One World, One Fight...
[ ကမ္ဘာတစ်ခု၊ တိုက်ပွဲတစ်ခု ]
---------------------------- <> <®> <> -------------------------------

တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ စစ်မြားဦးက မြန်မာပြည်ထဲကို သန်း
လာပါပြီး...မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ အမေရိကန်သံရုံးကနေ ခေတ္တတာဝန်ယူထားတဲ့ ဂျော့အန်ဆယ်ဘယ်လီရဲ့ အက်ဆေးတစ်ပုဒ်အပေါ် တရုတ်တို့က ဆက်ဆက်ခါနာပြီး နောက်တစ်ရက်မှာပဲ တုံ့ပြန်ပါတယ်... စကားအသုံးအနှုန်းက ပြေပြစ်ပြီး အကိုးအကားလှနေတာကို တွေ့ရတယ်...

"ဆွေမျိုး ပေါက်ဖော်ဆက်ဆံရေး"

"ဆင်စွယ်မှန်ရင် ပိုးမစားဘူး"

ဆိုတဲ့ သံတမန်ရေးအသုံးအနှုန်းနဲ့ စကားပုံတွေကိုအသုံးပြုသွားတာပဲ...တကယ်တမ်း တရုတ်တို့အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တစ်ဆင့်နှိမ့်ထားတဲ့ middle kingdom အယူအဆနဲ့ ကြွေးမြီထောင်ချောက်တွေ အသုံးပြုပြီး စီမံကိန်းနဲ့ သယံဇာတအပေါ် ပြောင်သလင်းခါအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့တာကိုတော့ မဖော်ပြခဲ့ဘူး... ကိုဗစ်ကိစ္စနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး တရုတ်က မြန်မာကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေတဲ့ကိစ္စမှာ ပြည်သူလူထုနဲ့အစိုးရကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေတာလား သို့တည်းမဟုတ် စစ်တပ်ကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေတာလားဆိုတာ ဧပြီနဲ့မေလမှာ တရုတ်ဆေးဝါးအကူအညီပေးရေးအဖွဲ့တွေ စစ်တပ်နဲ့ပဲ နှစ်ပါးသွားခဲ့တာကို မြင်ခဲ့ရတယ်...

အသက်ရူစက်တွေ၊ နှာခေါင်းစည်းကိစ္စတွေကို အစိုးရကို ပေးအပ်တာလား...
စစ်တပ်ကို ပေးအပ်တာလား ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖော်ပြသင့်တယ်...ဧပြီလမှာ မြန်မာကို Covid လှိုင်းစဝင်နေတဲ့အချိန်မှာ သံသယရှိလူနာတွေကို စစ်ဆေးမယ့်စက်တွေအတွက် တရုတ်က အကူအညီမပေးတဲ့အပြင် နဂိုကတည်းက သည်စက်တွေ ရှိနေတဲ့စစ်တပ်ကလည်း အနီရောင်အဆင့်ရောက်မှ ကူညီမယ်လို့ ဆိုထားတဲ့စကားလည်း ရှိခဲ့တယ်...ဧပြီလမှာ တရုတ်က မူဆယ်နယ်စပ် ၁၀၅မိုင် ဂိတ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို ပိတ်ခဲ့တဲ့အပြင် တရုတ်ပြည်ထဲမှာ ရှိတဲ့ ကျပန်းလုပ်နေတဲ့ မြန်မာလုပ်သား ၂၀၀၀၀ကျော်ကို နှင်ထုတ်ခဲ့တယ်..

နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို ပိတ်ခဲ့တဲ့အတွက် ရာသီပေါ် သစ်သီးဝလံတွေ၊ ကုန်စိမ်းတွေ ပုပ်ပြီး မြန်မာကုန်သည်တွေ၊ စိုက်ပျိုးရေးခြံပိုင်ရှင်တွေ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးနစ်နာခဲ့တာကို တရုတ်ဘက်က စာနာကြောင်းမပြခဲ့တဲ့အပြင် "မျက်ဖြူဆိုက်လေ၊ ဆရာကြိုက်လေ"ဆိုတဲ့စကားပုံအတိုင်း ပြုမှုခဲ့တာကို မျက်စိပိတ် နားပိတ်နေရမှာပေါ့ ဟုတ်လား... "ဆွေမျိုး၊ ပေါက်ဖော်"ဆိုတဲ့စကားကို လှိုင်လှိုင်သုံးပြီး အရပ်သားအစိုးရအပေါ် နောက်ကျောဓားနဲ့ အကြိမ်ကြိမ်ထိုးခဲ့တာ၊ မြေနိမ့်ရာ လှံစိုက်တတ်တဲ့ တရုတ်တွေရဲ့ ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာလားဆိုတာ ဖြေပေးစေချင်တယ်...

၂၀၂၀ခုနှစ် ဇူလိုင်လ၁၆ရက်မှာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ တပ်ချုပ်နဲ့ သွားရောက်တွေ့ဆုံပြီးနောက်မှာ ဟောင်ကောင်ဒေသ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဥပဒေကြမ်းပြဌာန်းတာ၊ စင်ကျန်းဝီဂါကိစ္စ၊ ထိုင်ဝမ်နဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်မှာ တရုတ်တို့ လက်ရုံးဆန့်တန့်မှုအပေါ် မြန်မာဘက်က ထောက်ခံသဘောတူတဲ့ကိစ္စမှာ အစိုးရအာဘော်ပါသရောင် လုပ်ခဲ့တာ အစိုးရအာဏာကို တမင်စော်ကားတာ  သံတမန်ရေးချိုးဖောက်တာကို ဇွန်လ၁၈ရက်မှာ အမေရိကန်သံရုံးယာယီတာဝန်ခံ ဂျော့အစ္စဘယ်လီက ဆောင်းပါးရေးပြီး ထုတ်ပြန်တာကို နာနေကြတာ မချိမဆန့်ပဲ...

ဇူလိုင်၁၉ရက်မှာ တရုတ်သံရုံးက ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ပေမယ့် ဓားသွားပေါ်က ပျားရည်စက်တွေဆိုတာ မြန်မာပြည်သူလူထုအားလုံးသိကြတယ်...

"ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်"ဆိုတဲ့စကားနောက်ကွယ်မှာ "သူခိုး သေဖော်ညှိ"တဲ့ ကစားကွက်မျိုးပဲ မြင်မိတာ မဆန်းဘူးထင်တယ်...

—ကချင်ပြည်နယ် ဝိုင်းမော်မှာ တစ်သျူးငှက်ပျောစိုက်ခဲ့တဲ့ကိစ္စ၊ လက်ပံတောင်းတောင်နဲ့ တကောင်းတောင်နီကယ်စီမံကိန်းတွေမှာ အရင်စစ်အစိုးရနဲ့အပြင် စစ်တစ်ပိုင်းဘောင်းဘီချွတ်အစိုးရနဲ့ နှစ်ရှည်စာချုပ်ချုပ်ဆိုပြီး သူခိုးဈေးသာသာပေးခဲ့တာကို စာချုပ်နဲ့ အတိအကျရှင်းပြဖူးပါသလား...

— ၂၀၀၆ ဒီဇင်ဘာ၂၈ရက်မှာ မြန်မာစစ်အစိုးရနဲ့ တရုတ် CIP တို့ ချုပ်ဆိုခဲ့တဲ့ မြစ်ဆုံရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းကို တရုတ် CPI က ၈၅%၊ မြန်မာက ၁၅% ချုပ်ဆိုပြီး တစ်ရက်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အား MW6000ထုတ်မယ်လို့ သဘောတူစာချုပ်ချုပ်ခဲ့ကြတယ်... တရုတ်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအကုန်ပို့ပြီး မြန်မာက ဝယ်ယူချင်ရင်တော့ ပေါက်ဈေးအတိုင်း ရောင်းမယ်လို့ ပါရှိတယ်... မြန်မာကတစ်နှစ်လျှင် ကန်ဒေါ်လာသန်း၅၀၀ရရှိမယ်လို့ ဖော်ပြထားပြီး MoUထဲမှာ ဘယ်လိုနှုန်းထားနဲ့ အပေးအယူလုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ဖုံးကွယ်ထားတယ်...စာချုပ်ထဲမှာ နှစ်ရှည် ၂၅+၃၀ = ၅၅နှစ်အထိ ချုပ်ဆိုထားတာ နိုင်ငံတကာစာချုပ်စည်းကမ်းနဲ့ မညီဘူး...

အရပ်သားပြည်သူလူထုနဲ့တတ်သိပညာရှင်တွေက မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက်ခဲ့လို့  ၂၀၁၁ခုနှစ် စက်တင်ဘာ၃၀ရက်နေ့မှာ ဦးသိန်းစိန်က ယာယီရပ်ဆိုင်းခဲ့တယ်... ရပ်ဆိုင်းခဲ့တဲ့အတွက် တစ်နှစ်ကို ကန်ဒေါ်လာသန်း၅၀ တရုတ်
ကို ပေးခဲ့ရတယ်... ၂၀၁၉ ဇန်နဝါရီလမှာ တရုတ်ဘက်က မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကို ပြန်စဖို့ တရုတ်သံအမတ်ဟုန်လျှံ(ယခုပြောင်းရွှေ့)က ကချင်ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ သဘောတယ်ဆိုပြီး မြစ်ဆုံပြန်စဖို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်... နောက်တစ်ကြိမ်ပြည်သူလူထုက ထပ်မံကန့်ကွက်ခဲ့ပြီး လျော်ကြေးပေးမယ်လို့ တုံ့ပြန်တဲ့အခါမှာ တရုတ်CPIရဲ့ Options သုံးခုထွက်လာခဲ့တယ်...

*ကန်ဒေါ်လာ ၃.၆ဘီလီယံတန် မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကို ဆက်လုပ်မယ်ဆိုရင် မြန်မာက တစ်နှစ်ကို ဒေါ်လာသန်း၅၀၀ရမယ်...

*ဆက်ပြီး ရပ်ဆိုင်းမယ်ဆိုရင် တစ်နှစ်ကို ဒေါ်လာသန်း၅၀ တရုတ်ကို နှစ်စဉ်ပေးနေရမယ်...

*လျော်ကြေးပေး ဖျက်သိမ်းမယ်ဆိုရင် တရုတ်ကို ဒေါ်လာသန်း၈၀၀ပေး ဆောင်ရမယ်...

အပိုင်ချည်ပြီး၊ တုပ်ပြီးသားကိစ္စ...မိအေးအခါခါ နစ်နာရမယ့်အဖြစ်မျိုးကို လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်... ဧရာဝတီမြစ်ကို ထိပ်ပိုင်းကနေစပြီး မြစ်ဆုံဆည်လို စီမံကိန်း၇ခု တည်ဆောက်ပြီး ပုံမှန်လျှပ်စစ်ထုတ်ပြီး တရုတ်ကို ပေးပို့မယ့် အကြံအစည်အပြင် နိုင်ငံရေးအရလိုအပ်ရင် ရေထိန်းတံခါးတွေဖွင့်ပြီး မြန်မာပြည်ကို ရေထဲနစ်မြုပ်သတ်မယ့်အကြံအစည်...

မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကို စတင်လုပ်ဆောင်နေတဲ့အချိန်မှာ တရုတ်တို့က Rare Earth Elements တွေပါ တူးဖော်ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး၊ ကမ္ဘာရဲ့ Rare earth elements တွေရဲ့ ၈၀ရာခိုင်နှုန်းကို ချုပ်ကိုင်ထားတယ်... စရိတ်စကသက်သာပြီး သက်သာ
တဲ့ဈေးနှုန်း(သူခိုးဈေးသာသာ)ရတဲ့အတွက်ကြောင့် တရုတ်ဟာ ရှားပါးသဲမြေ (REE)ဈေးနှုန်းနဲ့ ကမ္ဘာကို ချုပ်ကိုင်ဖို့ကြိုးစားလာခဲ့တယ်... ၂၀၁၉ မေလ ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲမှာ တရုတ်က USကို REEနဲ့ တိုက်ခိုက်ဖို့ကြိုးစားချိန်မှာ
အမေရိကန်ကလည်း REEကို အလောတကြီးပြန်ထုတ်ဖို့ စိုင်းပြင်ခဲ့ရတယ်...အချိန်မှီပြန်ထုတ်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့တာကြောင့်လည်း တရုတ်အကြံအစည် သဲထဲရေသွန်ဖြစ်ခဲ့ရတယ်...

ဗိုလ်တင်အောင်မြင့်ဦး(ရှစ်လုံး) အမိုက်ခံလက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ မြစ်ဆုံစာချုပ်အရ အရပ်သားအစိုးရတက်လာချိန်မှာ တရုတ်ဘက်ကနေ စာချုပ်ပြပြီး ဆက်လုပ်မယ့်အစီအစဉ်ကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အနေနဲ့ အချိန်ဆွဲရုံကလွဲပြီး ပြတ်
ပြတ်သားသား ဖြေရှင်းလို့မရခဲ့ဘူး... ရှည့်လည်းလျှောက်သာ၊ ပျားလည်းစွဲသာ (Let's lives its let live) ပုံစံမျိုးသာ ကြည့်နေခဲ့ရတယ်... တရုတ်ဘက်က ဆက်တိုးမယ်ကြံရင်တော့ နိုင်ငံတကာကို ချပြပြီး သည်လို မောင်ပိုင်စီးထားတဲ့ စာချုပ်
ကို လှစ်ဟပြလိုက်ရုံပဲ...

၂၀၂၀ခုနှစ် ဇူလိုင်၂ရက်နေ့မှာ ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်ဒေသ၊ ဆိပ်မူကျေးရွာအုပ်စု ဝှေခါကျေးရွာမှာဖြစ်တဲ့ မှော်ထဲမှာ နွံကန်ပေါက်ကျပြီး မြေပြိုမှုဖြစ်ပွားခဲ့တယ်...သေဆုံးသူ ၁၇၂ဦးရှိခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာရသူ၅၄ဦးဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဝှေခါမှော်ပြိုကျမှုမှာ အဓိကတာဝန်ရှိသူဟာ ဘယ်သူဖြစ်မယ်ထင်သလဲ...မဆင်မခြင်တူးပြီး
မြေစာပုံတွေကို ပုံချင်ရာပုံတဲ့ ကုမ္ပဏီကြောင့်လား... ပေထောင်ပေါင်းများစွာတူးပြီး မဆင်မခြင်မြေစာတွေကိုစွန့်ပစ်ရာက မိုးရာသီမှာနွံကန်တွေဖြစ်၊ စိမ့်ပြီးအက်ကွဲလာရာကနေ မြေပြိုကျမှုတွေက နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းဖြစ်တာကို အစိုးရလည်း မတားဆီးနိုင်ဘူး...

သည်ကျောက်စိမ်းလုပ်ကွက်တွေနောက်မှာ စစ်တပ်ပိုင်ကုမ္ပဏီတွေ၊ ဝ"အဖွဲ့တွေ၊ ကချင်KIAအဖွဲ့တွေနဲ့ တရုတ်တွေ ခြေရှုပ်ပြီးလုပ်စားနေကြတာကို သိရဲ့သားနဲ့ ဘာမှမလုပ်နိုင်ခဲ့ဘူး...စစ်တပ်က တပ်ရင်းမှူးတစ်ဦးနဲ့ ကချင်နယ်/လုံ
ဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီးနေလင်းထွန်းကို တာဝန်မှရပ်စဲပြီး မူလစစ်ဘက်မှာတာဝန်ပြန်ထမ်းဆောင်စေတယ်လို့ တပ်မတော်သတင်းမှန်က ထုတ်ပြန်ကြေညာတယ်...
အကုန်လုံးကို လိုက်ဖုံးဖိနေတာပဲ...ထိပ်တန်းကျောက်စိမ်းကုမ္ပဏီတွေက တပ်ပိုင်၊ တိုင်းရင်းသားအမည်ခံတရုတ်ကုမ္ပဏီပိုင်တွေချည်းပဲ...

၂၀၁၄ခုနှစ် Global Witness အစီရင်ခံစာအရ ပြည်ပ (တရုတ်) ကို တရားမဝင်ထွက်သွားတဲ့ ကျောက်စိမ်းတန်ဖိုးက ကန်ဒေါ်လာ၃၁ဘီလီယံရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့တယ်... ကျောက်စိမ်းလုပ်ကွက်တွေနောက်မှာ လက်မည်းကြီးတွေကို မရှင်းနိုင်သရွေ့ ရေမဆေးကျောက်သမားတွေရဲ့အသက်တွေက တန်ဖိုးမဲ့နေအုံးမယ်ဆိုတာ ...ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံတကာက ဝမ်းနည်းကြောင်း သဝဏ်လွှာပေးပို့ပေမယ့် တရုတ်ကတော့ တုန့်တုန့်မလုပ်ခဲ့ဘူး...

သည်လိုပဲ...

တရုတ်ဟာ သူတို့လုပ်ခိုင်းတာကို တသွေမတိမ်းလိုက်ပြီး ကြိုးဆွဲရာကမယ့် အစိုး
ရတစ်ရပ်ကို လိုချင်တယ်...အရင်စစ်အစိုးရကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့်
တရုတ်ဟာ လိုချင်တဲ့စီမံကိန်းနဲ့ သယံဇာတကို အတားအဆီးမရှိ ရခဲ့တာပဲ...အရပ်
သားအစိုးရတက်လာချိန်မှာ ဒီမိုကရေစီစနစ်ပါ အားကောင်းလာတဲ့အတွက် ဂွင်
တွေ၊ စားကွက်တွေ ပိတ်လာခဲ့တယ်...ဒါကြောင့် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့လမ်းကြောင်း
ကနေ မြန်မာပြည်တွင်းစစ်ကနေ အစိုးရရဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့
ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးကို နောက်ကွယ်ကနေ အမျိုးမျိုးဒုက္ခပေးခဲ့တယ်...

တရုတ်တို့ရဲ့ ပိုးလမ်းမ(BRI)နဲ့ CMECအတွက် သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်ဟာ ၂၀၂၀
ဇန်နဝါရီ၁၇ရက်နေ့မှာ မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး CMECအတွက် MoU
ထိုးဖို့ ရောက်လာခဲ့တယ်... ဒေါ်စုကလည်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေ
အနောက်ကနေ ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေတဲ့အဖြစ်မျိုးမလုပ်ဖို့ ပြောခဲ့တယ်...
အရေးပါတဲ့ ကျောက်ဖြူစီမံကိန်းနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ စာချုပ်တွေအပေါ် မယုတ်
မလွန်ပဲ ပြောထားပြီး မန္တလေး-မူဆယ်-ကူမင်ရထားလမ်းကိုသာ ဖောက်လုပ်
ဖို့သာ MoUထိုးခဲ့တယ်... ပြောင်းလွယ် ပြင်လွယ်တဲ့အနေအထားမျိုးက တရုတ်
ကို မယုံကြည်ဘူးဆိုတာ တရုတ်ကလည်း သဘောပေါက်တယ်...။

ဒါသံရေးတမန်ရေးအရ ငြင်းပယ်လိုက်တယ်ဆိုတာ... မိတ်မပျက်ချင်တယ့်အပြင်
အိမ်နီးချင်းအင်အားကြီးနိုင်ငံအပေါ် ယဉ်ယဉ်ကျေးကျေးနဲ့ ပထုတ်တယ်ဆိုတာ...
နောက်ပြီး တရုတ်-အမေရိကန်တို့ရဲ့ အားပြိုင်မှုကို စောင့်ကြည့်နေပြီး မဟာဗျူ
ဟာမြောက်လှုပ်ရှားနိုင်ရင် မြန်မာအတွက် အခွင့်အလမ်းဆုပ်ကိုင်နိုင်မယ်ဆိုတာ
ဒေါ်စု ကောင်းကောင်းသဘောပေါက်တယ်... ဒါကြောင့် နဂိုကကျင့်သုံးခဲ့တဲ့ ဘက်မလိုက်မူဝါဒကို ဆက်လက်ကျင့်သုံးသွားမယ်ဆိုတာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တယ်...

ဂျော့အန်ဆန်ဘယ်လီရဲ့ဆောင်းပါးဟာ တရုတ်တို့ရဲ့ မြန်မာပြည်အပေါ် နိုင်ထက်
စီးနင်းအကျင့်တန်မှုကို ဖော်ပြထားပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ သည်အတိုင်းဆက်
ပြီးသွားရင် တရုတ်တို့ရဲ့ဝါးမျိုးမှုကို ဆက်ပြီးခံရလိမ့်မယ်လို့ သတိပေးထားတယ်...
တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်တွင် တရုတ်နဲ့ အာဆီယံ၊ ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်တွင် တရုတ်နဲ့အိန္ဒိယသာမက၊ အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်တွင် ဂျပန်နှင့်တရုတ်တို့ ကျွန်း
များပိုင်ဆိုင်မှုအရေးနဲ့ ပြဿနာတတ်နေပြီး၊ အမေရိကန်ကလည်း တရုတ်ကို
ဖိအားပေးရေးအတွက် အင်ဒို-ပစိဖိတ်အားပြိုင်မှုအရ အင်အားသုံးဝင်ရောက်
လာပြီး ဖြစ်သည်...

တရုတ်နဲ့ အမေရိကန်တင်းမာမှုက  တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ ကန်ဘက်က USS
Nimitz နဲ့ USS Ronald Reaganတို့ဟာ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေလုပ်နေခဲ့တယ်...
ဇူလိုင်လ၁၃ရက်နေ့မှာ US နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မိုက်ပွန်ပီယိုက သူ့ကြေညာချက်
မှာ ကုလသမဂ္ဂ၏ပင်လယ်ဆိုင်ရာဥပဒေ(UNCLOS)အရ ၂၀၁၆ ဇူလိုင်လ၁၂ရက်
တွင်ချမှတ်ခဲ့သော The Hagueရှိ သမာဓိခုံရုံးက ဖိလစ်ပိုင်ကိုအနိုင်ပေးခဲ့သော်
လည်း တရုတ်ကလျစ်လျူရှုခဲ့မှုကို ဖော်ပြခဲ့သည်...တရုတ်အနေဖြင့် အဆိုပါဆုံး
ဖြတ်ချက်ကို လျစ်လျူရှုပြီး ၎င်းတို့ထုတ်ခဲ့သော မျဉ်းပြတ်ကိုးခု (Nine- dash-line)တွင် ကျွန်းတုများ၊ ရေနံနဲ့သဘာဝဓာတ်ငွေ့စင်များ၊ လေယာဉ်ပြေးလမ်း
များကို တိုးချဲ့တည်ဆောက်နေသည့်အတွက် အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် ထိပ်တိုက်
တိုးနေပြီး ဖြစ်သည်...

ဖိလစ်ပိုင်၏ စကားဘရူ(Scarborough) ရေတိမ်သောင်ခုံနှင့် ပတ်သတ်၍ ဖိလစ်
ပိုင်၏ပိုင်ဆိုင်ကြောင်းကို အမေရိကန်က ထပ်လောင်းအတည်ပြုခဲ့သလို၊ Second
Thomas ရေတိမ်သောင်ခုံနှင့် Mischief ကျောက်တန်းနေရာများအပေါ် ပိုင်ဆိုင်
မှုနှင့်ပတ်သတ်၍ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြောဆိုချက်ကို ပယ်ချခဲ့သည်...

ယခုအခါ တရုတ်နိုင်ငံက ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ထားသည့် Mischief ကျောက်တန်း
နှင့် Second Thomas ရေတိမ်သောင်ခုံနှင့်ပတ်သတ်၍ ထိုနေရာနှစ်ခုလုံးကို ဖိလစ်
ပိုင်နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အောက်တွင်
အပြည့်အဝကျရောက်နေကြောင်း အမေရိကန်က ဖိလစ်ပိုင်၏ တောင်းဆိုမှုဘက်
မှ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ရပ်တည်လာသည်...ထို့ပြင် စွမ်းအင်ကြွယ်ဝသော Natuna
Besar ကျွန်း(အင်ဒိုနီးရှား)၊ Vanguard Bank(ဗီယက်နမ်)၊ Luconia ရေတိမ်
သောင်ခုံများ(မလေးရှား)၊ ဘရူးနိုင်၏ EEZစသည့် အာဆီယံနိုင်ငံများ၏ ပတ်
ဝန်းကျင်မှ ရေပိုင်နက်များများအပေါ် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြောဆိုမှု
မှန်သမျှကို အမေရိကန်က ပယ်ချထားသည်...

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း ပိုင်နက်အငြင်းပွားမှုပြဿနာများကို နိုင်ငံတကာ
ဥပဒေနှင့်အညီသာ ဖြေရှင်းရမည်ဆိုသည့်အကြောင်း ခိုင်မာသည့်ကြေညာချက်
တစ်ရပ်ကို အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများက ၂၀၂၀ခုနှစ် ဇွန်လ၂၆ရက်နေ့ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်...

ကိုဗစ်ကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးထိခိုက်ခံနေရချိန်တွင် တရုတ်၏ အဆောတလျင်
တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ၎င်းတို့၏ Nine-dash -lineအစီအစဉ်အရ စစ်ရေး
လေ့ကျင့်ခြင်း၊ ဖိလစ်ပိုင် ဗီယက်နမ်တို့၏ ငါးဖမ်းလှေများကို တိုက်ခိုက်နစ်မြုပ်
ခြင်းစသည့် ရန်စကျူးကျော်မှုများကို ပြုလုပ်နေသည်... ထိုအချက်ကြောင့် US
မှ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်တွင် လေယာဉ်တင်သဘောင်္ နှစ်စင်းစေလွှတ်၍ အာ
ဆီယံနိုင်ငံများကို မူတည်၍ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလာသည်... စစ်အေး ခေတ်သီအိုရီအရ အကြောင်းပြချက်ကောင်းကောင်း ရှာတွေ့ပြီးဖြစ်သည်...တောင်
တရုတ်ပင်လယ်ကျွန်းများနှင့် ပတ်သတ်၍ တရုတ်နှင့် အာဆီယံတို့ အငြင်းပွားလေ
အမေရိကန်တို့ အကြောင်းပြချက်ရလေလေဖြစ်သည်...

တရုတ်ဘက်က အိန္ဒိယနှင့်လည်း ရန်စောင်နေပြီး၊ ထိုအခြင်းအရာကြောင့် အိန္ဒိ
ယသမုဒ္ဒရာအတွင်း အိန္ဒိယနှင့် အမေရိကန်လေယာဉ်တင်သဘောင်္ USS Nimitz တို့သည် ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်နှင့်နီကိုဘာကျွန်းများတွင် ဒုတိယအကြိမ်စစ်
ရေးလေ့ကျင့်နေသည်... ၂၀၁၉ နိုဝင်ဘာလတွင် အိန္ဒိယနှင့်ကန်တို့ ပထမအကြိမ်
စစ်ရေးလေ့ကျင့်အပြီး ယခုဒုတိယအကြိမ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် တရုတ်တို့၏
မဟာဗျူဟာမြောက် ပိုးလမ်းမ(BRI)ကို ချေဖျက်ပစ်ရန် ခြေလှမ်းဖြစ်သည်...
အိန္ဒိယရေတပ်က ဒီစစ်ဆင်ရေးကို Passage ဆက်ဆံရေးပေါင်းကူးလေ့ကျင့်
မှုလို့ နာမည်ပေးထားတယ်...

စစ်ဖြစ်၊ မဖြစ် ယတိပြတ်မပြောနိုင်သော်လည်း ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးချိန် ကန်-ဆိုဗီ
ယက် စစ်အေးခေတ်ထက်ပင် အားပြိုင်မှုက ပြင်းထန်နေသည်... တစ်ခါတစ်ရံ
အမေရိကန်၏ နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီမှာ ခပ်ကြောင်ကြောင်နိုင်သော်လည်း စီး
ပွားရေး၊နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဆိုင်ရာနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ strategic တွင် အမေရိကန်က အမြဲတမ်းModify လုပ်နိုင်သောကြောင့်  ကမ္ဘာကြီးကို မောင်းနှင်
နေဆဲရှိသည်သာဖြစ်သည်...

တရုတ်တို့သည် စီးပွားရေးတွင် ကမ္ဘာဒုတိယအင်အား ကြီး နေရာသို့ရောက်လာသော်လည်း စစ်ရေး၊နည်းပညာများတွင် USမဆိုထားဘိ ရုရှားထက်ပင်နောက်ကျနေသေးသည်...၎င်းတို့၏ခပ်လျိုလျိုမူဝါဒ(တိန့်ပေါ်လစီ) အခြေခံပြီး၊ နောင်နှစ်ပေါင်း ၂၅နှစ်အကြာမှ အစွယ်ထုတ်ပြလျှင် တရုတ်တို့ Super
Powerကို လွှဲပြောင်းယူနိုင်သော်လည်း၊ ရှီကျင့်ဖျင်၏ လောဘရမ္မက်ကြီးမှု
နှင့် မော်စီတုန်းထက်ပင် အာဏာကိုချုပ်ကိုင်မှု တစ်ဘက်စောင်းနင်းရောက်
လာမှုကြောင့် ကမ္ဘာရေကြောင်းသွားလာမှု၏ သုံးပုံနှစ်ပုံရှိသောတောင်တရုတ်
ပင်လယ်ကျွန်းများအပေါ် ၎င်းတို့သာ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း Middle kingdom
အစွယ်ကို ထုတ်ပြခဲ့သည်...

တရုတ်-အိန္ဒိယနယ်စပ်ဖြစ်သည့် လာဒါ့ရ်ှဒေသပြဿနာကို အရှိန်လျှော့ချ
နိုင်ခဲ့သော်လည်း၊ WHO၏ ကိုဗစ်စဖြစ်ရာ ဝူဟန်မြို့သို့ စစ်ဆေးရန်ရောက်
ရှိလာမှုကိုလည်း ရေကြီးမှုနှင့် ရော၍ တရုတ်ပြည်အလယ်ပိုင်း ဟူဘေးပြည်
နယ်ရှိ ယန်စီမြစ်ရေကိုဖောက်ချမှုကြောင့် တရုတ်ပြည်သူ သန်း၄၀ကျော်
ရေဘေးဒုက္ခရောက်နေမှုများသည် အပေါ်ယံမျက်လှည့်ပြမှုဖြစ်ကြောင်း
နိုင်ငံတကာက သုံးသပ်လာကြပြီးဖြစ်သည်...

Trump၏ ကွက်ကျော်မြင်နိုင်စွမ်းရှိသော စီးပွားရေးဗျူဟာအောက်တွင်
တရုတ်တို့ ထောင်ချောက်ကို မြင်နေရက်ကနေ လောဘကြောင့် ခြေလှမ်း
ပြန်နုတ်လို့မရပဲ ကျွံဝင်နေရက်သားဖြစ်သည်... ကုန်သွယ်ရေးတိုက်ပွဲကနေ
နည်းပညာတိုက်ပွဲအစ ယခု စစ်အင်အားပြခြင်း၊ စစ်အေးတိုက်ပွဲကြီး
ထွားလာမှုအဆုံး Trump လိုချင်နေသည်က တရုတ်ဘက်က ကျည်စထွက်
ဖို့ပင်... ဘေဂျင်း-ဝါရှင်တန် စကားလုံးတိုက်ပွဲများအဆုံး အမေရိကန်၏
ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ရေးဗျူဟာ(China Containment Policy) သည် ပြီးပြည့်
စုံနေပြီး ဖြစ်သည်...

အီရန်ဘက်ကနေ ဖိအားလျှော့ရန် တရုတ်လုပ်ဆောင်လာမှုအပေါ်တွင် ဇွန်လ
၂၀ရက်တွင် အစ္စရေးက ၁၉၆၇ ၆ရက်စစ်ပွဲကမေ ၎င်းတို့သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဂိုလန်ကုန်းမြင့်ကနေ ဆီးရီးယားအခြေစိုက် အီရန်စစ်စခန်းတစစ်ခုကိုတိုက်ခိုက်ခဲ့
သည်... အမေရိကန်ဥာဏပစ္စည်းမူပိုင်ခွင့်ကို တရုတ်ဘက်က မကြာခဏခိုးယူ
မှုကြောင့် ဇူလိုင် ၂၂ရက် အဂါင်္နေ့တွင် တက္ကဆက်ပြည်နယ် ဟူစတန်ရှိ တရုတ်
ကောင်စစ်ဝန်ရုံးကိုပိတ်ပစ်ရန် USနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မိုက်ပွန်ပီယိုက အမိန့်
ပေးခဲ့သည်...ဒါ့အပြင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သုတေသနလုပ်နေတဲ့ USကုမ္ပဏီတွေ
ကို စုံစမ်းတာအပြင် အခြားခိုးယူမှုတွေလုပ်ဖို့ တရုတ်အစိုးရထောက်လှမ်းရေး
တွေဆီက အကူအညီယူခဲ့တယ်ဆိုပြီး တရုတ်အမျိုးသား အီလက်ထရောနစ်
အင်ဂျင်နီယာဟောင်း လီဇောင်ဝူနဲ့ ဒေါင်ဇီဟီတို့ကို ဇူလိုင်၂၁ရက်မှာ ဖမ်းဆီးလိုက်တယ်...

တရုတ်ဘက်ကလည်း ဇူလိုင်၂၄ရက်မှာပဲ ဝူဟန်မြို့မှာရှိတဲ့ အမေရိကန်ကောင်စစ်
ဝန်ရုံးကို ပိတ်သိမ်းဖို့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အမိန့်ထုတ်လိုက်ပြီးဖြစ်တယ်...
တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ကောင်စစ်ဝန်ရုံးတွေ ပိတ်သိမ်းမှုနောက်ကွယ်မှာ အခြေအနေ
က ပြန်လည်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းဖို့ဆိုတာ ခဲယဉ်းသွားပြီး ဖြစ်တယ်...

အဓိက အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာထွက်ပေါက်မှာ တရုတ်တို့ရဲ့ ဗျူဟာမြောက်အထိုင်ချမှု
ကို အပြီးတိုင်ချေဖျက်ဖို့ လုပ်ဆောင်လာချိန်မှာ ဂျော့အန်ဆယ်လဘီရဲ့ ဆောင်း
ပါးဟာ မြန်မာအပေါ် အမေရိကန်ရဲ့မူဝါဒသစ်ကို ထင်ဟပ်စေပြီး၊ တရုတ်တို့ရဲ့
မြန်မာအပေါ် စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်မှုကြောင့် မြန်မာရဲ့လူနေမှုဘဝနဲ့ သဘာဝပတ်
ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်ကြောင်း ရေးထားတယ်... အဓိက တရုတ်နဲ့ မြန်မာတပ်ချုပ်
တို့ရဲ့ ဇူလိုင်၁၆ရက်တွေ့ဆုံမှုကနေ တရုတ်ကို မြန်မာက ထောက်ခံကြောင်း သဘော
ထားကြေညာချက်ထုတ်အပြီးမှာ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အတွက် တရားဝင်အစိုးရရဲ့
သဘောထားကိုသာ သိလိုကြောင်း ဆောင်းပါးရေးလိုက်တာပါ...

မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနဘက်က ဒီအရေးမှာ ဘက်မလိုက်မူဝါဒကျင့်သုံးကြောင်း သဘောထားထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်လို့ တပ်ချုပ်သဘောထားသည် အရာမဝင်ဘူးလို့ ပြလိုက်တာပဲဖြစ်တယ်...ကြက်လည်း မော၊ ယာလည်းကြက်လို့ ဆိုရမယ့် သည်မူဝါဒဟာ ကျွဲနှစ်ကောင်ကြားမှာ မြေစာပင်ဖြစ်ရမယ့် တပ်ချုပ်ရဲ့တရုတ်ဘက်လိုက်မယ့်မူဝါဒထက် အပုံကြီးသာတယ်...

သွေးအေးမနေပါနဲ့...

သွေးပူပူနဲ့လည်း မဆုံးဖြတ်ပါနဲ့...

မြန်မာမြေအပေါ် ကျည်ကျမခံပဲနဲ့ ရခိုင်ဒေသမှာစစ်ပွဲဖြစ်နေမှုကို ငြမ်းသက်နိုင်မယ့် နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီတစ်ရပ်ကို အမြန်ဆုံးလုပ်ဆောင်နိုင်ပါစေလို့...။

Written by: A.M.H#(Irony)
Thant Zin Aung

No comments:

Post a Comment